Thứ Sáu, 26 tháng 7, 2013

Chuyện tấm áo lụa Bác Hồ tặng mẹ VN anh hùng

Sinh được 10 người con, thì 8 là liệt sỹ, 1 là thương binh, mẹ Việt Nam anh hùng Nguyễn Thị Nuôi (ở TP. Nam Định, tỉnh Nam Định) chỉ còn độc nhất người con là Tạ Quang Tám sống sót qua hai cuộc kháng chiến.

Đằng sau những đau thương, mất mát của mẹ là cả một câu chuyện cảm động, xen lẫn tự hào với những kỷ vật linh như tấm áo lụa cùng bức thư tay Bác Hồ đích thân trao tặng.

Đắp áo lụa để tránh bom đạn

Cha đẻ của ông Tạ Quang Tám là cụ Tạ Quang Yên, sinh năm 1890 là người hoạt động cách mạng ưu tú thời đó. Chừng như ngọn lửa cách mạng ấy được lặng thầm tốp trong mỗi trái tim những người con của cụ, để rồi lớn lên, họ đều tự nguyện theo cha trên con đường hoạt động cách mệnh.

Vợ chồng ông Tạ Quang Tám và bà Nguyễn Minh Phương luôn kiêu hãnh về truyền thống cách mạng của gia đình.

Trong cuộc kháng chiến chống Pháp, 4 người con trai đầu của mẹ Nuôi tuần tự phát xuất tòng ngũ rồi cùng hy sinh trong trận đánh bảo vệ TP. Nam Định. Đó là trận đánh vào tháng 3/1947, quân địch bủa vây tỉnh thành suốt 86 hôm sớm. Khi ấy 4 người con trai của cụ Tạ Quang Yên đang huấn luyện cho tự vệ bảo vệ thị thành. Trong đó, con trai cả của mẹ là Tạ Quang Khả làm trung đội trưởng chỉ huy trận đánh, 3 người còn lại đều được giao nhiệm vụ tiểu đội trưởng, tiểu đội phó... Họ rút lên gác chuông của thị thành để nối đấu tranh nhưng rút cuộc cả 4 anh em và 7 chiến sỹ tự vệ đã quả cảm hy sinh.

Năm 1948, gia đình cụ Tạ Quang Yên vinh diệu được UBND tỉnh tổ chức lễ rước thư cùng tấm áo lụa do đích thân Bác Hồ trao tặng. Cho đến giờ, mỗi lần nhắc đến thời điểm lẻ của buổi đón rước, ông Tám không khỏi rưng rưng, bởi không khí trang nghiêm xen lẫn kiêu hãnh của buổi lễ. Ông kể: "Thời đó ủy ban hành chính của tỉnh đóng ở Trà Lũ nên lễ rước cũng được tổ chức trang trọng về tới thôn Ngọc Tỉnh (huyện Xuân Trường). Ký ức trong tôi là hai hàng nước mắt của cha cứ thế tuôn rơi khi nhận tấm áo kèm bức thư của Bác với những lời thăm hỏi khích lệ rất tâm thành.

Từ sau buổi lễ ngày hôm đó, Dường như cha tôi có vẻ trầm ngâm hơn, lúc nào cũng như đang tâm niệm những điều gì đó quan trọng. Thời đoạn từ năm 1947 - 1949 là thời khắc địch tiến công khôn xiết khốc liệt nhằm đánh chiếm Nam Định, Thái Bình. Sau nhiều ngày trằn trọc, cha tôi sắp xếp cho mẹ và các con đi di tản, còn bản thân mình quyết định theo chân các đồng chí, tiếp kiến hoạt động cách mạng".

Sợ mang theo bức thư Bác Hồ tặng sẽ bị thất lạc nên cụ Yên đã bọc cẩn thận rồi chôn ở chợ Sóc - thái hoà cùng nhiều đồ đạc khác. Đi theo kháng chiến, vật độc nhất vô nhị cụ luôn mang bên mình là chiếc chăn bông bên trong có tấm áo lụa Bác Hồ tặng. Thời ấy có được tấm chăn bông là cả một tài sản giá trị nhưng để bảo vệ báu vật linh nghiệm này, cụ Yên đã cẩn thận xé chiếc chăn bông duy nhất của gia đình để lấy vỏ, gói tấm áo lụa vào bên trong rồi cẩn thận khâu lại. Hằng ngày cụ đắp tấm áo lụa ấy bên mình và cảm thấy hình bóng Bác kính yêu luôn bên cạnh và soi sáng cho con đường mình đã lựa chọn.

Cho đến năm 2000, gia đình ông Tạ Quang Tám quyết định trích dẫn nguyên lành từng câu chữ trong bức thư để thêu trên một tấm gấm rồi lồng khung kính trọng thể ở nhà như một minh chứng về sự ghi nhận của Đảng và quốc gia đối với gia đình mình.

Kỷ niệm sâu sắc nhất trong đời cụ Tạ Quang Yên là lần vinh dự được diện kiến chủ toạ Hồ Chí Minh vào năm 1955. Năm đó chủ toạ nước - Bác Hồ - đã tổ chức buổi họp mặt các gia đình có công với cách mạng. Cụ Tạ Quang Yên là một trong 50 người và là đại biểu duy nhất của Nam Định được dự buổi họp mặt này. Trong suốt quãng thời kì 15 ngày ở Phủ chủ toạ, dự các buổi tiếp khách với nhiều đại biểu trong và ngoài nước, ấn tượng sâu sắc nhất đọng lại trong cụ Yên là lối ứng xử thông minh và tấm lòng nhân đức của Bác.

Bằng khen cùng Huân chương của cả gia đình được quốc gia trao tặng.

Những trận đánh khốc liệt

Niềm tự hào về những kỷ vật

Sau này, khi cụ Yên trở về từ cuộc kháng chiến, tấm áo lụa vẫn được gìn giữ nguyên lành. Năm 1958, đại diện Quân khu 3 về gia đình mượn tấm áo lụa cùng với huân chương kháng chiến hạng Nhất, đem đi triển lãm, rồi nó không trở lại gia đình nữa. Hỏi rất nhiều nơi, rút cuộc, ông Tám biết được thông báo, tấm áo lụa Bác tặng tiên tổ đang ở bảo tồn cách mạng (Hà Nội). Khi được hỏi, liệu ông có cảm thấy áy náy với người đã khuất vì không trực tiếp bảo quản kỷ vật linh nghiệm đó của gia đình? Ông Tám tâm tình: "ngược lại, tôi cảm thấy khôn xiết tự hào khi kỷ vật đó được trân trọng gìn giữ trong bảo tồn để mọi người đến thăm và chiêm ngưỡng. Bức thư của Bác đã thất lạc do chiến tranh nhưng nội dung vẫn được lịch sử Đảng bộ tỉnh biên chép lại cẩn thận. Nội dung của thư đã từng được đăng trọng thể trên báo sự thực - một tờ báo khôn xiết uy tín trước đây".

Về người con còn sống sót độc nhất trong 10 người con của mẹ Nuôi cũng có ý thức cách mệnh từ năm 16 tuổi, năm 1946, rằng, mình phải tiếp bước cha anh để bảo vệ giang san. 16 tuổi, ông Tám đã tham dự quân đội, làm liên lạc cho đại đội 11 của trung đoàn 34. Trong thời gian tham gia chiến đấu, ông đã cùng các đồng chí đã lên kế hoạch phục kích và xoá sổ được một đoàn quân nhảy dù xuống đất ta. Kết quả là bắt sống người cũng như tước được một số chiến lợi phẩm như súng sáu, súng trường của quân dịch. Với chiến công này, ông Tám cùng đồng đội vinh dự được trung đoàn và Mặt trận sơn hà khen thưởng, rồi quyết định chuyển ông sang làm quân báo Liên khu 3. Ông Tám bị địch bắt tại Ninh Bình vào năm 1951 trong một lần hóa trang, đi đánh dậm, để bí ẩn làm nhiệm vụ.

Sau khi bị bắt, địch đưa ông về nhà lao Đoàn Xá - Hải Phòng rồi tra tấn mọi bằng những biện pháp kinh hoàng như: Đánh đập, cặp điện vào tai... Tại nhà đá, ông đã bí hiểm vận động anh em, đồng chí bí ẩn đào hầm để bỏ trốn. Kế hoạch bại lộ nên quân địch điên cuồng dùng súng bắn khiến không ít đồng chí hy sinh, còn lại 5 người bị bắt trở lại. Lần này chúng đày ông ra giam cầm ở đảo Phú Quốc. Tại đây các biện pháp tra tấn man rợ hơn rất nhiều được quân thù vận dụng. Đòn thù hàng ngày khiến ông bị què chân, còn tay thì nát nhừ và bê bết máu. Nhưng tuốt luốt những đòn thù đó đều không thất kinh bằng mùi vị của xà lim mà ông đã hai lần nếm trải.

Gian khổ là thế nhưng bản lĩnh của người cách mạng được kế thừa từ cha, anh đã luôn cháy bỏng trong ông. Chừng như mọi lúc mọi nơi, trong tim ông luôn tâm niệm muốn góp sức mình cho cách mạng. Khi trên tàu ra Phú Quốc, ông được giam cùng những thành phần phản động, hàng, tự thú. Căm thù những kẻ từng một thời đã là đồng chí của mình lại trở nên phản động, ông đã lặng thầm xoá sổ chúng. Trước sự "cứng đầu" của ông, quân địch hết sức "khó chịu", chúng quyết định dùng hình phạt nặng nhất đối với tội phạm thời bấy giờ, đó là nhốt vào xà lim rồi để phơi nắng ở giữa đảo Phú Quốc.

Như thế, tổng cộng, ông Tám hai lần bị địch sử dụng hình phạt nặng nhất là cùm trong xà lim. Ông Tám tâm can: "Tuy nhiên, so với khám ở Đoan Xá thì xà lim ở Phú Quốc thất kinh hơn rất nhiều". Ông nói: "Xà lim được đóng bằng gỗ, khôn cùng chật hẹp còn thuộc hạ thì bị xiềng xích. Trên là trời nắng chang chang, phía dưới là cát nóng bỏng rẫy. Điều kiện ăn uống chỉ có cơm trộn bí ngô, khôn xiết kham khổ...".

Người chiến sỹ cách mệnh

Thế rồi quờ quạng những đòn thù ấy cũng không giết chết được người chiến sỹ cách mệnh quả cảm. Đến tháng 4/1965, ông Tạ Quang Tám tái ngũ và giữ trọng trách làm thiếu úy - trung đội đoàn trưởng 32 và tham dự trận đánh ở Thừa Thiên Huế vào tháng 10/1965. Ngày đó, ngoài đối mặt với thứ vũ khí đương đại của Mỹ là loại chất độc màu da cam khôn xiết nguy hiểm. Tại trận đánh này, ông Tạ Quang Tám đã trở nên thương binh và là người con độc nhất vô nhị còn sống sót trong gia đình 10 người con.

Trước hàng loạt những chiến công đáng ghi nhận cùng những hy sinh mất mát của cả gia đình, đến năm 1976 gia đình ông vinh diệu được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Kháng chiến hạng Nhất cùng Huân chương Độc lập hạng Nhất. Cho đến năm 1994, cụ Nguyễn Thị Nuôi, mẹ ông Tám được trao tặng danh hiệu Mẹ Việt Nam anh hùng. Mẹ là một trong những trường hợp được xét lần đầu của tỉnh và được phung ngay lần đó.

Tuệ Linh

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét